Projekt szkoleniowo – doradczy „Aktywny emeryt” wchodzi w ostatnia fazę realizacji. Z analizy danych uczestników, którzy zgłosili się do projektu wynikają ciekawe wnioski: udziałem w zajęciach w małym stopniu są zainteresowani pracownicy woj. małopolskiego, 1% uczestników stanowią osoby w wieku powyżej 71 roku życia, najwięcej szkoli się pracowników o wykształceniu ponadgimnazjalnym (65%).
Projekt „Aktywny emeryt”, realizowany na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) przez FIRMĘ 2000 Sp. z o.o., współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, ma na celu wsparcie szkoleniowo-doradcze 1250 pracujących osób w wieku 50+ z województwa małopolskiego, śląskiego i podkarpackiego. W ramach projektu można wziąć udział w szkoleniach z zakresu: komunikacji, przywództwa, pracy zespołowej, planowania i organizacji, umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków zewnętrznych, umiejętności rozwiązywania problemów, networkingu oraz zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Niewątpliwym atutem projektu jest doradztwo wstępne, świadczone przed udziałem każdej osoby w zajęciach. Dzięki temu podejściu do rozwoju kwalifikacji, uczestnicy biorą udział wyłącznie w szkoleniach, które w największym stopniu mogą przyczynić się do rozwoju ich umiejętności i osobistych predyspozycji zawodowych.
Oferowane w ramach projektu szkolenia dobrze wpisują się w wymagania pracodawców odnośnie najbardziej przydatnych kompetencji u pracowników. Zgodnie z najnowszym badaniem PARP pt. „Pracodawcy o rynku pracy” (2012) najbardziej poszukiwane przez pracodawców są
- Kompetencje samoorganizacyjne (zwróciło na nią uwagę 54% pracodawców szukających pracowników) – związane z samodzielnym organizowaniem sobie pracy, wpływające na efektywność i skuteczność podejmowanych działań;
- Kompetencje interpersonalne (wskazane przez 42% pracodawców szukających pracowników) – dotyczące kontaktów z ludźmi, bycia komunikatywnym, współpracy w grupie oraz rozwiązywania konfliktów.
Do połowy marca 2013 r. w projekcie wzięło udział 547 osób w wieku 50+. Najchętniej szkolą się kobiety, których było prawie 67%. Największe zainteresowanie projektem odnotowano w województwie podkarpackim i śląskim, najmniej zgłoszeń pochodzi z rejonu małopolskiego (8,6%). Być może czynnikiem mobilizującym mieszkańców poszczególnych regionów do udziału w szkoleniach jest poziom bezrobocia. Zgodnie z danymi GUS (luty 2013), największy wskaźnik bezrobocia spośród trzech województw odnotowano na terenie Podkarpacia (17,1%), co pokrywa się z największą liczbą chętnych osób do rozwoju swoich kwalifikacji w ramach projektu.
Najwięcej osób odznaczało się wykształceniem ponadgimnazjalnym (65%) i wyższym (18%), zdecydowanie najmniej uczestników miało wykształcenie podstawowe i gimnazjalne. Sytuacja ta jest zgodna z obowiązującym trendem, bowiem jak pokazują badania, to właśnie wykształcenie jest decydującym czynnikiem partycypacji w kształceniu ustawicznym. W kursach i szkoleniach najchętniej biorą udział osoby z dyplomem uczelni. Dla dużej części osób starszych z wykształceniem niższym (które stanowią niemal 60% wśród osób w wieku 50–59/64 lata) utrata pracy w wieku 50 lat i więcej oznacza bardzo często koniec kariery zawodowej a co za tym idzie również zupełną bierność edukacyjną (PARP, raport „Młodość czy doświadczenie? Kapitał ludzki w Polsce”, 2013).
Z analizy dokonanych w projekcie wynika, że najbardziej świadomi konieczności zwiększania swoich kwalifikacji są pracownicy średnich firm, bowiem spośród wszystkich uczestników szkoleń stanowili oni 61%. Dość chętnie udział w zajęciach biorą również osoby zatrudnione w dużych firmach, najgorzej sytuacja wygląda w firmach małych.
Do udziału w projekcie zgłosił się 1% osób powyżej 71 roku życia, zaś odsetek pracowników w wieku 61-70 lat wyniósł tylko 7%. Największą grupę stanowiły osoby w przedziale wiekowym 50-60 lat (92%). Uczestnicy bardzo wysoko ocenili szkolenia oferowane w ramach projektu. 98% z nich przyznało, że udział w zajęciach był bardzo przydatny, zaś w przypadku 86% wpłynie pozytywnie na ich życie. Dotychczas najwięcej osób wzięło udział w następujących szkoleniach:
- „Odkrywanie nowych horyzontów”;
- „Rozwiązywanie konfliktów i komunikacja międzyludzka w pracy zespołowej. Tworzenie kreatywnego zespołu”;
- „Stres i wypalenie zawodowe. Jak im przeciwdziałać”;
- „Jak być przedsiębiorczym po 50-tce – od pomysłu do realizacji”.
Wyniki rekrutacji wskazują, że pracownicy powyżej 50 roku życia są zainteresowani zakładaniem działalności gospodarczej, bowiem jeden z najczęściej wybieranych tematów dotyczył tego właśnie obszaru. Fakt ten cieszy w obliczu wyników badań, zgodnie z którymi osoby 50+ mają niską motywację do zmiany zatrudniania i przejawiają ogólną niechęć do rozwijania swoich kwalifikacji. Wskaźnik osób po 50 r. ż. poszukujących nowego miejsca zatrudnienia ciągle spada i wynosi tylko 5% w grupie 50-54 lata, w grupie 55-59 – 3%, a w grupie 60-64 lata zaledwie 2% (PARP, „Bilans Kapitału Ludzkiego”, 2012). Zgodnie z badaniem PARP pt. „Kształcenie przez całe życie” (2012) wśród osób w wieku powyżej 50 lat prawie 80% jest całkowicie biernych szkoleniowo. Najczęściej wskazywanymi powodami rezygnacji z podnoszenia kompetencji, w grupie wiekowej 50–59/64 lata było przekonanie, że w tym wieku nie ma sensu się dokształcać.
Zwiększenie się populacji osób w wieku poprodukcyjnym z jednoczesnym zmniejszaniem populacji w wieku produkcyjnym, będące wynikiem zachodzących m.in. zmian demograficznych i społeczno-ekonomicznych, wpływa negatywnie na funkcjonowanie polskiej gospodarki, dlatego tak ważne są działania zmierzające do uświadomienia grupie 50+ wagi kształcenia i rozwijania swoich kwalifikacji.
Czy można wziąć jeszcze udział w zajęciach? Zdecydowanie tak, do chwili obecnej w projekcie przeszkolono 547 osób, kilkadziesiąt osób aktualnie bierze udział w zajęciach, kolejna grupa rozpocznie szkolenia w najbliższych dniach, ale dla zainteresowanych wciąż są wolne miejsca w grupach szkoleniowych. Rekrutacja będzie prowadzona jeszcze przez kilka miesięcy, więc wszystkie osoby zainteresowane udziałem w projekcie mogą przesyłać swoje zgłoszenia. Szczegółowe informacje odnośnie zajęć są podane na stronie: www.50plus.parp.gov.pl